Deze week antwoord op de vragen:
Wat is toch een transgender? En wat bedoelen we met non-binair?
Laten we beginnen met het begrip gender, er bestaat nog steeds veel verwarring over de precieze betekenis of toepassing, en dat heeft alles te maken met het feit dat gender tot uiting komt in verschillende aspecten. Allereerst kennen we de gender identiteit, dat is de diepgewortelde overtuiging vrouw dan wel man te zijn. Met gender expressie bedoelen we het uitdrukking geven aan onze identiteit door middel van kleding, haardracht enzovoorts. De gender rol verwijst naar de rol van man en vrouw in de maatschappelijke context. Uiteindelijk zijn expressie en rol, cultureel bepaald. Als voorbeeld: wanneer in een cultuur zowel mannen als vrouwen een sari (sarong) dragen, wordt het lastig een veranderde identiteit uit te drukken met behulp van kleding!
Binair en non binair
De oplettende lezer zal wellicht zijn opgevallen dat als we over gender spreken, dit bijna altijd geschied in een tweedeling. Vrouwen of mannen, meer ‘smaken’ zijn er niet! We noemen dit de binaire benadering (het is het een of het ander) Maar inmiddels weten we ook dat er mensen zijn die zich noch man, noch vrouw voelen, of juist allebei tegelijk! We duiden hen aan met de term non-binair, zij passen dus niet in de hokjes Man/Vrouw!
Transgender
Maar wat is dan een transgender? Je leest nogal eens dat zij in het ‘verkeerde’ lichaam zijn geboren! Dat zit zo: bij een transgender persoon komen de gender identiteit (voel ik me man of vrouw) niet overeen met het feitelijk biologisch geslacht (de in- en uitwendige geslachtskenmerken).
Dat dit een soort van ongemak veroorzaakt komt tot uitdrukking in de medische term: gender dysforie, ongemak met je gender, letterlijk vertaald. Maar het gaat vaak verder dan slechts ongemak, velen kunnen de drang niet weerstaan om hun lichaam, en met name hun uitwendige geslachtskenmerken aan te passen naar het gewenste geslacht. Dit proces wordt transitie genoemd, een geleidelijke verandering van de diverse aspecten van het bestaan.
De transitie bestaat grofweg uit 2 delen, de sociale transitie waarin de persoon, voor de buitenwereld kenbaar wordt als van het andere gender, voornamelijk door de expressie van het gewenste geslacht aan te nemen. Hieraan is vaak al voorafgegaan het bekend maken van een en ander aan naasten, vergelijkbaar met uit de kast komen zoals bij homoseksuelen.
De medische transitie begint met psychologisch onderzoek, veelal gevolgd door hormoonbehandeling en in veel gevallen afgerond middels chirurgische ingrepen. Maar ook logopedie en bijvoorbeeld ontharing behoren tot de medische transitie. Het moge duidelijk zijn dat dit een langdurig en intensief traject is, voor betrokkene maar ook zeker voor familie en vrienden. Het resultaat is echter in bijna alle gevallen zeer positief. Zogenaamde spijtoptanten zijn zeer zeldzaam.
Intersekse
In de letterketting LHBTI hebben we de T nu afgerond, blijft over de I voor Intersekse conditie. Bij personen met deze conditie is bij geboorte, met het oog, niet vast te stellen of het geslacht mannelijk dan wel vrouwelijk is. Dit geldt voor de uitwendige kenmerken (piemel en vagina) maar ook voor de inwendige geslachtsorganen (zaadballen en eierstokken). Deze conditie wordt veroorzaakt doordat cellen die moeten uitgroeien tot geslachtsorganen ongevoelig zijn voor geslachtshormonen. De oorzaak is een genetisch defect. Vergelijkbaar met transgender personen zullen vaak chirurgische ingrepen nodig zijn om tot een gewenste situatie te komen.
Volgende keer: waar kan ik terecht als mijn kind of ikzelf vragen heb over gender of oriëntatie?
Wiep bij de Leij (Zij/Haar)
