Afgelopen maandag 5 september vond de laatste zomeravondwandeling plaats van dit seizoen. Na eerdere wandelingen rond Nieuwkerk, Kwaalburg, in Riel en Chaam vond deze wandeling met 45 deelnemers plaats in het centrum van Alphen.
De organisatoren hadden besloten deze wandeling een speciaal thema mee te geven, nl. het toelichten van de herkomst van verschillende straatnamen. Hiervoor hadden zij Hugo van den Elshout gevraagd. Deze had zich door veel speurwerk te verrichten goed voorbereid.
De wandeling liep door 34 straten in het centrum, meestal via z.g. doorgangpaadjes.
Veel namen zijn gerelateerd aan Willibrordus. Na zijn dood in 739 erfde de abdij van Echternach in Luxemburg de landerijen en de kerk van Alphen. In 1175 nam de Norbertijnen Abdij van Tongerlo de zorg over tot 1833. Enkele voorbeelden hiervan zijn: De Willibrordstraat, Joannnieterhof, Laan van Echternach, Laan van Tongerlo, Tempeliersdreef en Polanenstraat.
De geschiedenis speelt ook een rol bij de Engelbertstraat (Graaf Engelbert verwierf rond 1400 de heerlijkheid Breda), bij de Van Gaverenlaan (Van Gaveren was rond 1270 heer van Breda), Liederkerkestraat (Filips van Liederkerke was een zoon van Van Gaveren), Van Leuvenlaan (Rond 1100 was Godfried van Leuven de grondlegger van het latere hertogdom Brabant) Polanenstraat (Het adellijk geslacht van Polanen behoorde in de late Middeleeuwen tot de adellijke elite van het hertogdom Brabant)
Verschillende namen herinneren ook aan de leerindustrie die lange tijd in Alphen plaatsgevonden heeft. Denk hierbij aan bv. Lavengang (laven is het proces van plantaardige looiing), Stanzerij (stanzen: het snijden van leer), Looiersboom (Looistof werd gebruikt om de haren van een huid los te maken) , Walkvat (Een walkvat is een ronddraaiend vat waarin huiden gelooid worden).
Nog enkele namen in het kort:
Poolsestraat: Genoemd naar de bevrijding in 1944 door de Polen.
Hofstade: Vroeger een boerderij met grond eromheen
Haverheining: Een omheining, meestal een haag, waarbinnen haver of rogge werd verbouwd.
Hoge Dries: In een dorp gelegen open ruimte, eigendom van de dorpsbewoners
Papenakker: De akker was eigendom van de kerk
Remijsenhof: Hier huisde jarenlang het transportbedrijf Remijsen
Heuvelstraat: een stuk grond wat hoger ligt dan de omgeving
Tot slot nog enkele losstaande wetenswaardigheden:
- Oud onderwijzer Cees van der Wielen heeft via Het Heem en de gemeente een grote rol gespeeld in de naamgeving van de straten in Alphen.
- In september 1977 is de Volkstuinvereniging in Alpen op drie locaties opgericht omdat veel mensen geen tuin meer hadden.
- In 1968 kreeg de Molenwijk wijkverwarming. Dit was geen succes, omdat je in de winter bij sneeuw precies kon zien waar de leidingen liepen. Hierna volgde verwarming per woning.
- Olifantpaadjes ; Dat zijn van die ingesleten weggetjes naast het ‘gewone’ pad.
Die paadjes ontstaan omdat mensen het liefste de kortste route nemen. Olifanten schijnen ook altijd de kortste route te nemen ongeacht de obstakels die ze tegenkomen. - De nieuwste weg in Alphen heet Zandblauwtje
Omdat we verrast werden door een onweersbui werd de wandeling wat ingekort. Bij de Hoogt werden de mensen door KBO Alpen en Heemkundekring Carel de Roy getrakteerd op koffie met appelflap. Dank aan De Hoogt voor de zorg hiervoor. Na een dankwoordje voor de organisatoren van dit seizoen, Frans Wilmsen en Frans de Leeuw, werd er nog genoeglijk nagepraat.
Het volgende wandel seizoen begint in mei 2023.
