Afgelopen zondag 26 oktober hebben we de klok ’s nachts een uur teruggezet. We doen dat elk jaar, al vanaf 1977. “Vergit de klok nie te verzetten”, zei ma dan al een week van tevoren elke dag. Maar wanneer het dan zover was vergat pa toch weer om de klok een uur terug te zetten. Daar kon je de klok op gelijk zetten.
Ezelsbruggetje
“Ik wit nooit nie of de klok nou terug of veuruit gezet mot worren”, zei opa elk voor- en najaar. Maar oma was goed bij de tijd en had een ezelsbruggetje gevonden om dat makkelijk te kunnen onthouden. “In het vvv…eurjaar gaat de klok vvv… eurruit”, hakkelde ze dan. Dat betekende automatisch dat de klok in het najaar teruggezet moest worden.
Tijdreizigers
Wij hadden een klok die je moest opwinden op ons nachtkastje staan. Urenlang luisterden we in de nacht naar het tikken en lieten onze gedachten dan de vrije loop. Als je de klok terugzet reis je eigenlijk terug in de tijd. Stel je eens voor dat we de klok op 26 oktober geen uur hadden teruggezet maar twee uur, een dag, een maand of een jaar!
Tikken
Wanneer we de slaap niet konden vatten probeerden we het tikken van de klok gelijk te laten vallen met onze hartslag. We telden mee, soms tot honderd en dan weer van vooraf aan. Het getik gaf het gevoel niet alleen te zijn. De klok leek elke nacht weer harder te tikken. Toen we een digitaal exemplaar kregen was het getik voorbij. Maar in plaats van beter, sliepen we slechter. Niemand begreep dat. Ma wel. Op een nacht zette ze onze oude klok terug.
Logica
Als je de klok een uur terugzet is het ’s morgens eerder licht, maar ’s avonds eerder donker. De zon komt eerder op maar gaat ook eerder onder, maar je kunt een uur langer slapen terwijl de nacht korter is. Opa raakte in de war van die logica “Gelukkig duurt een uur nog aaltij zestig minuten”, zei hij. Koske betwijfelde dat. “De tijd gaot ommes sneller of langzaomer al naor gelang het gezellig of saai is”, beweerde hij.
Brasserie
Over ‘de klok terugzetten’ gesproken. Ooit gingen we vanuit Chaam op excursie in de Bredase Brouwerij. Tot slot nodigde Toon, alias Maître Antoine, ons dan uit in de Brasserie van de Brouwerij. We mochten daar een uur lang gratis drinken. Kwam je uit Chaam dan deed Toon er een kwartier bij. Hij had iets met Chaam en vooral met de ‘Acht’. Ik zei dan dat onze ome Thijs de allereerste ‘Acht van Chaam’ in 1933 had gewonnen. Dat leverde dan weer een extra kwartier op.
Wijzers
Boven de Wc-deur in de Brasserie bij Toon hing een grote klok. Jaonus, de langste van het stel, kon met zijn vingertoppen net bij de wijzers. Hij zette de klok dan telkens stiekem een paar minuten terug als hij onder de deur door liep om zijn aardappelen af te gaan gieten. Zo wist Jaonus ongemerkt onze drinktijd te rekken. Toon merkte dat dan pas wanneer het te laat was.
Net alsof
Later toen Toon ziek was lag hij in het ziekenhuis bij pa op de kamer. Toon vertelde dan het ene verhaal na het andere aan pa over wat hij allemaal bij de ‘Acht van Chaam’ had meegemaakt. Ze wisten allebei dat ze niet meer beter konden worden, maar lachten samen heel wat af. Dat lange Jaonus destijds telkens de klok in de Brasserie terugzette, wist Toon nog wel. “Ik deej dan als ie ging piessen net alsof ik ’t nie zaag”, blufte Toon. Op 8 april 1994 overleed hij, een paar weken voor pa. Konden we de klok maar terugzetten! – Berry van Oers (Ons Weekblad 44/2025)
