Onze kerk, ons verhaal – en onze toekomst 

Voor de Alphenaren, is de kerk niet zomaar een gebouw, maar een imposant bouwwerk, met een torenspits waarmee Alphen je al vanuit de verte verwelkomt. Hij hoort erbij. Hij staat daar al sinds de 16e eeuw – hoog boven de huizen uit, zichtbaar vanaf bijna elke straat. En niet alleen dat: hij draagt de verhalen van generaties Alphenaren. Verhalen van vreugde, verdriet, geloof en verandering. Van vroeger en van nu.

Maar wist je dat er al veel eerder een kerk op deze plek stond? Archeologisch onderzoek toont aan dat er rond het jaar 700 al bewoning was. De kerk, of beter gezegd: een houten voorganger ervan, is misschien wel duizend jaar ouder dan de toren. Hier, precies op deze plek, kwamen mensen al eeuwen samen. Om stil te zijn, te vieren, troost te vinden. Om met elkaar te zijn.

Door de eeuwen heen is de kerk steeds mee veranderd met het dorp. Ze werd gebouwd, verbouwd, beschadigd, hersteld – en dat telkens opnieuw. In de oorlog vielen er bommen in de buurt. Toch bleef de toren (weliswaar zwaar beschadigd) overeind staan, als stille getuige van alles wat ons dorp doormaakte. Van de eerste kerstening tot de Tweede Wereldoorlog en de wederopbouw. En nog steeds klinkt het klokkengelui op zondag over het dorp.

Voor veel mensen roept de kerk herinneringen op. Misschien herinner jij je een doopviering, een begrafenis of je Eerste Communie. Misschien liep je er als kind langs op weg naar school of zat je in de nachtmis bij kerst. En voor anderen is het vooral een herkenningspunt, een plek waar je je dorp aan herkent – en waar je bij thuiskomst altijd even naar kijkt.

Maar zoals zoveel kerken in Nederland, verandert ook deze plek. Kerkdiensten worden voortaan gehouden in een kleinere ruimte in de zijbeuk van de kerk. En daarmee komt er ruimte vrij – letterlijk en figuurlijk – om samen na te denken over de toekomst. Want zo’n bijzonder gebouw mag niet leeg staan. Het moet blijven leven, juist nu.

Daarom is er een werkgroep opgericht: Werkgroep herbestemming Willibrorduskerk Alphen. Deze groep bestaat uit mensen uit het dorp en een vertegenwoordiger van het parochiebestuur. Samen willen we onderzoeken hoe het kerkgebouw op een nieuwe manier van waarde kan blijven voor ons allemaal. Wat heeft Alphen nodig? Wat missen we? Waar is behoefte aan? En vooral: wat kunnen we sámen maken van deze plek?

De werkgroep heeft verschillende activiteiten ontplooid om de mening van de Alphense gemeenschap zo goed mogelijk te onderzoeken. Omdat we hopen dat de nieuwe functie van het kerkgebouw voor een lange reeks van jaren dienst zal doen, vinden we het van belang dat we van zoveel mogelijk inwoners – jong en oud – suggesties, ideeën en adviezen krijgen, die we vervolgens in ons advies aan het parochiebestuur kunnen verwerken. 

Activiteiten:

In het kader van goed Naoberschap, hebben we alle “buren” van de kerk op 25 juni uitgenodigd om van ons te horen wat de werkgroep in de komende tijd gaat doen om de vraag van het parochiebestuur te kunnen beantwoorden. 

Omdat de kerktoren van de Willibrorduskerk in Alphen eigendom is van de gemeente, maar beide gebouwonderdelen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, hebben we twee intensieve gesprekken gevoerd met een afvaardiging van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Alphen – Chaam. Het is bijzonder prettig om te mogen constateren dat de gemeente de stap van het parochiebestuur onderschrijft en dat het college ook bijzonder veel waarde hecht aan een nieuwe functie voor het kerkgebouw, die breed door de Alphense gemeenschap wordt gedragen.

Op dinsdag 26 augustus hebben we een informatie- en meedenkavond in Den Heuvel georganiseerd. Hieraan hebben 50 Alphenaren deelgenomen. In kleine groepjes is nagedacht over een invulling van het kerkgebouw, waar binnen de Alphense gemeenschap behoefte aan is. Vanuit elk groepje zijn de bevindingen gepresenteerd. Daarna was nog gelegenheid om de ideeën van de andere groepen te bespreken. Ook na de bijeenkomst leverde de avond nog volop gespreksstof. 

Wij hebben aan De La Salle school in Baarle-Nassau gevraagd om het onderwerp op een of andere manier in projectvorm te behandelen. We vinden het fijn dat de leerkrachten Beeldende Vorming en Burgerschap de taak op zich hebben genomen om het onderwerp in groep 3e leerjaar van HAVO/VWO te behandelen. Onderdeel van het project is dat de leerlingen een kerk (in dit geval in Baarle-Nassau) gaan bezoeken en hun bevindingen in een Mindmap zullen vastleggen. Deze Mindmaps zullen wij – naast andere ideeën en adviezen – meenemen in ons advies aan parochiebestuur van Parochie 'Sint Jan de Doper'.

Op 11 oktober vindt in Alphen de zesde Allfunse Buurtbattle plaats. In korte tijd heeft deze Buurtbattle een vaste plek veroverd in de Alphense gemeenschap. Hoewel dit pas de zesde editie is, kunnen we met recht zeggen dat dit een echte Alphense traditie is geworden.   Wij stellen het als werkgroep enorm op prijs dat wij één van de battles hebben mogen bedenken. Sterker nog, we hebben twee battles bedacht en elke buurt mag op 11 oktober een keuze maken uit deze opdrachten. We gaan er van uit dat de Buurtbattle een waardevolle bijdrage gaat leveren aan ons advies aan de parochie. 

Tot slot heeft de werkgroep een enquête opgesteld met vragen over de toekomst van de Willibrorduskerk in Alphen. We gaan deze enquête breed verspreiden, onder andere door huis-aan-huis bezorging, maar ook door aandacht in diverse social media en posters in belangrijke ontmoetingsplaatsen in ons dorp.   Het is mogelijk om de enquête op papier in te vullen en bij ons in de brievenbus te doen, maar met een QR-code én met de mogelijkheid om de enquête via https://onsalphenchaam.nl/ in te vullen, hopen we zoveel mogelijk mensen uit Alphen te bereiken. Doordat de enquête maar een paar minuten tijd kost en met de digitale mogelijkheden snel te versturen is, denkt de werkgroep dat we respons zullen krijgen vanuit een representatieve samenstelling van de Alphense gemeenschap. 

We hechten eraan om aan te geven dat de werkgroep uitsluitend een advies aan het parochiebestuur van Parochie 'Sint Jan de Doper' uit zal brengen. Het parochiebestuur zal vervolgens bepalen of zij het voornemen om een nieuwe functie aan de kerk te geven, zal omzetten naar een daadwerkelijk besluit. Het parochiebestuur neemt vervolgens het stokje van de werkgroep over om een en ander in een bidbook in de richting van het bedrijfsleven te vertalen. 

Wij zullen onze bevindingen met de Alphense gemeenschap delen door een artikel in Ons Weekblad en door een publicatie op https://onsalphenchaam.nl/.

Wij stellen het enorm op prijs dat er zoveel Alphenaren actief willen meedenken over de herbestemming van de Willibrorduskerk in Alphen. Wij bedanken bij voorbaat iedereen die ons van advies heeft/gaat voorzien en hopen dat de enquête massaal wordt ingevuld.

Werkgroep herbestemming Willibrorduskerk Alphen